عوضلیکلر (12)
5. تعیین عوضلیکلرى
بو عوضلیکلر جۆملهده ایسیملردن اؤنجه گلر و اونلارى تعیین ائدر. بو عوضلیکلرین سایى چوخدور. اونلارین لاپ چوخ ایشلهننلرى بونلاردیر: اؤز، هر، بۆتۆن، عئینى، فیلان، ...
اؤرنک: من اؤز دوستومو گؤردۆم. اونلار اؤز ایشلهرینى یئرینه یئتیردیلر. بو عئینى کیتابدیر.
بو عوضلیکلرین هئچ بیریسى حاللانماز، جمع علامتى آلماز و منسوبیت شکیلچیلریله ایشلهنمز.
"اؤز" تعیین عوضلیگى هم ده قاییدیش شخص عوضلیگینین بیرینجى نوعونون اساسینى تشکیل ائدیر. بونلارین اساس فرقى اوندان عیبارتدیر کی، قاییدیش عوضلیگینده "اؤز" نیسبت شکیلچیلرى آلاندان سونرا قاییدیش عوضلیگى اولار، آنجاق تعیین عوضلیگینده "اؤز" هئچ بیر شکیلچى قبول ائده بیلمز.
"اؤز" تعیین عوضلیگى اولاندا موطلق بیر ایسیمدن قاباق گلر و اونون ایستهیینه گؤره بو ایسیم نیسبت شکیلچیسی قبول ائدر و بو شکیلچینى قبول ائتمهین ایسیم "اؤز" ایله ایشلهنه بیلمز.
تعیین عوضلیگى اولاندا "اؤز"ۆن شخص علامتى اولا بیلمز و اوندان سونرا گلن ایسیم شخصى بیلدیرر: اؤز دوستوم، اؤز دوستوموز، ...
"اؤز" تعیین عوضلیگى اؤزۆندن سونرا گلن ایسیمى تعیین ائدیر، آنجاق بو تعیین، صیفت تعیین ائتمهسى کیمى دئییل، بلکه بو ایسمى بیلدیریر: "من اؤز خالقیما اینانیرام." دئدیکده "اؤز" سؤزۆ "خالقیما" سؤزۆنۆ بَللهندیریر، دقیقلهشدیریر. بئله حاللاردا "اؤز" معناجا تعیین ساییلیرسا دا، مۆستقیل شکیلده جۆمله عوضوو اولا بیلمز، بلکه او اؤزۆندن سونرا گلن ایسیمله بیرلیکده جۆملهنین مۆعین عوضوو اولور. اؤرنک اۆچۆن یوخاریداکى جۆملهده "اؤز خالقیما" جۆملهنین غیر مۆستقیم تاماملیغى دیر.