سس-صرف

بو دوشرگه‌ده آذربایجان تورکجه‌سی‌نین سس-صرفی یاییملاناجاق‌دیر.

سس-صرف

بو دوشرگه‌ده آذربایجان تورکجه‌سی‌نین سس-صرفی یاییملاناجاق‌دیر.

قیرخ‌آلتینجی درس

"صیفت‌لر (8)"

3. دۆزه‌لتمه  صیفت‌لر:

فعلى صیفت‌لر:

3. اۆچۆنجۆ دسته:

   بو شکیلچی‌لرله فعلین "لازیم" و "واجیب" فورمالارینین تصدیق و اینکاریندان ائله فعلى صیفت‌لر دۆزه‌لیر کى، لاپ چوخ گله‌جک زامان تصورو وئریر. بئله فعلى صیفت دۆزه‌لدن شکیلچی‌لر بونلاردان عیبارتدیر:

* مالى، مه‌لى:

   بو شکیلچی‌لرى اساسا فعلین تصدیق و بعضا ده اینکار شکیلی‌نین سونونا آرتیرماقلا ائله فعلى صیفت‌لر دۆزه‌لیر کى، اشیا و حادیثه‌لرین کئیفیتی‌نین ایجراسینین لازیم‌لیگینى بیلدیریر. بو شکیلچی‌لر هم فعلین معلوم، هم ده مجهولونا آرتیریلا بیلر:

معلوم فعل‌لردن: اوخومالى مقاله، گؤرمه لى آدام، گؤرمه مه لى ایش.

مجهول فعل‌لردن: یازیلمالى مقاله، ائدیلمه لى ایش، یازیلمامالى یازى.

   بو فعلى صیفت‌لر یالنیز گؤستریلن ترکیبلر ایچینده صیفتدیر و اگر عمومیتله ترکیبدن چیخیب مۆستقیل ایشله‌‎نه‌لر، فعلین واجیب فورماسینى ایفاده ائده‌جک‌لر. ترکیب اولدوقدا تعیین اولونان ایسیم، سونرا گلر و فعل اولاندا ایسیم اوله کئچر: گؤرمه‌لى ایش (صیفت)، ایش گؤرمه‌لى (فعل).

آسى، أسى (یاسى، یه سى):

   بو شکیلچی‌لر تصدیق بیلدیرن فعل‌لرله ائله فعلى صیفت‌لر دۆزه‌لدیر کى، یوخاریداکى صیفت‌لر معناسیندا اولور، هم ده مجهول فعلدن صیفت دۆزه‌لدر:

معلوم فعل‌لردن: یازاسى مکتوب، اوخویاسى کیتاب.

مجهول فعل‌لردن: یازیلاسى مکتوب، اوخونولاسی کیتاب.

   بو سؤزلرده ترکیب ایچینده فعلى صیفت و ترکیبدن ائشیکده، فعل اولار. فعل اولاندا ایسه، شخص سونلوقلارى آلار: مکتوب یازاسی‌یام، کیتاب اوخوناسی‌‎دیر.

4. دؤردۆنجۆ دسته:

   بو دسته معلوم و مجهول فعل‌لرین یالنیز ایجابیسیندان (ایجابى فعل) دۆزه‌لن فعلى صیفت‌لردیر. بونلارین شکیلچی‌لرى "ما، مه" دیر کى، یاراتدیقلارى فعلى صیفت‌لر، مربوط اولدوقلارى ایسمین نوعونو بیلدیریر: آلینما کلمه، گلمه آدام، سۆزمه قاتیق، کسمه یول.

دئییلمه‌لی‌دیر کى "ما، مه" شکیلچی‌لریله دۆزه‌لن ایسیم‌لرى بونلارلا قاریشدیرماماق اۆچۆن  اونلارین جۆمله  ایچینده‌کى اوینادیغى رولا فیکیر وئرمه‌لی‌ییک.

نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.