"صیفتلر (8)"
3. دۆزهلتمه صیفتلر:
فعلى صیفتلر:
3. اۆچۆنجۆ دسته:
بو شکیلچیلرله فعلین "لازیم" و "واجیب" فورمالارینین تصدیق و اینکاریندان ائله فعلى صیفتلر دۆزهلیر کى، لاپ چوخ گلهجک زامان تصورو وئریر. بئله فعلى صیفت دۆزهلدن شکیلچیلر بونلاردان عیبارتدیر:
* مالى، مهلى:
بو شکیلچیلرى اساسا فعلین تصدیق و بعضا ده اینکار شکیلینین سونونا آرتیرماقلا ائله فعلى صیفتلر دۆزهلیر کى، اشیا و حادیثهلرین کئیفیتینین ایجراسینین لازیملیگینى بیلدیریر. بو شکیلچیلر هم فعلین معلوم، هم ده مجهولونا آرتیریلا بیلر:
معلوم فعللردن: اوخومالى مقاله، گؤرمه لى آدام، گؤرمه مه لى ایش.
مجهول فعللردن: یازیلمالى مقاله، ائدیلمه لى ایش، یازیلمامالى یازى.
بو فعلى صیفتلر یالنیز گؤستریلن ترکیبلر ایچینده صیفتدیر و اگر عمومیتله ترکیبدن چیخیب مۆستقیل ایشلهنهلر، فعلین واجیب فورماسینى ایفاده ائدهجکلر. ترکیب اولدوقدا تعیین اولونان ایسیم، سونرا گلر و فعل اولاندا ایسیم اوله کئچر: گؤرمهلى ایش (صیفت)، ایش گؤرمهلى (فعل).
آسى، أسى (یاسى، یه سى):
بو شکیلچیلر تصدیق بیلدیرن فعللرله ائله فعلى صیفتلر دۆزهلدیر کى، یوخاریداکى صیفتلر معناسیندا اولور، هم ده مجهول فعلدن صیفت دۆزهلدر:
معلوم فعللردن: یازاسى مکتوب، اوخویاسى کیتاب.
مجهول فعللردن: یازیلاسى مکتوب، اوخونولاسی کیتاب.
بو سؤزلرده ترکیب ایچینده فعلى صیفت و ترکیبدن ائشیکده، فعل اولار. فعل اولاندا ایسه، شخص سونلوقلارى آلار: مکتوب یازاسییام، کیتاب اوخوناسیدیر.
4. دؤردۆنجۆ دسته:
بو دسته معلوم و مجهول فعللرین یالنیز ایجابیسیندان (ایجابى فعل) دۆزهلن فعلى صیفتلردیر. بونلارین شکیلچیلرى "ما، مه" دیر کى، یاراتدیقلارى فعلى صیفتلر، مربوط اولدوقلارى ایسمین نوعونو بیلدیریر: آلینما کلمه، گلمه آدام، سۆزمه قاتیق، کسمه یول.
دئییلمهلیدیر کى "ما، مه" شکیلچیلریله دۆزهلن ایسیملرى بونلارلا قاریشدیرماماق اۆچۆن اونلارین جۆمله ایچیندهکى اوینادیغى رولا فیکیر وئرمهلیییک.