یۆزیئدینجی درس

فعل‌لر (36)

فعلین لازیم شکلى (فورمو)

   "ایسه" ایله یارانان فعلین لازیم فورمو ایشین ایجراسینین لازیم اولدوغونو، مۆعین شرطله، یا گله‌جک و یا دا کئچمیش زامانا باغلاییر.

"ایسه / سه" کؤمکچى فعلى، "ایدى" و "ایمیش" کؤمکچى فعل‌لرینین ایشتیراکى اولمادان ایشله‌نه بیلر و اوندا "ساده لازیم فورم" آدلانار و گله‌جک زامانى بیلدیرر:

اوخو + یاسى + ایسه + م / اوخو+ یاسى + یام + سا

اوخو + یاسى + ایسه + ن / اوخو + یاسى + سان + سا

اوخو + یاسى + ایسه + - / اوخو + یاسى + دیر + سا

اوخو + یاسى + ایسه + ک / اوخو + یاسى + ییق + سا

اوخو + یاسى + ایسه + ز / اوخو + یاسى + سیز + سا

اوخو + یاسى + ایسه + لر / اوخو + یاسى + لار + سا

   "ایسه/سه" کؤمکچى فعلى لازیم شکلینده هم ده "ایدى" و "ایمیش" کؤمکچى فعل‌لریله بیرلیکده ایشله‌نه بیلر. بو حالدا دا او کئچمیش زامانا عایید اولور:

اوخو + یاسى + ایدى + م + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایدى + ن + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایدى + - + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایدى + ک + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایدى + ز + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایدى + لر + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + ه‌م+ ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + سن + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + - + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + یک + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + سیز + ایسه = سه

اوخو + یاسى + ایمیش + لر + ایسه = سه

   دئمک "اوخویاسییام" لازیم شکلینین ساده گله‌جک زامانى، "یازاسییامسا" لازیم شکلینین مۆرکبى، گله‌جک زامانى و شرطى، "اوخویاسى ایدیم" لازیم شکیلین مۆرکبى، حئکایه‌سى و کئچمیش زامانى، "اوخویاسى ایمیشم سه" لازیم شکلین مۆرکبى، ریوایتى، شرطى و کئچمیشى دیر.

لازیم شکلین بۆتۆن فعل‌لرده صرفی:

*ساده فورما: یازاسییام، یازاسیسان، یازاسی‌دیر، یازاسی‌ییق، یازاسی‌سیز، یازاسی‌دیرلار

*مۆرکب فورما: یازاسی ایدیم، یازاسی ایدین، یازاسی ایدی، یازاسی ایدیک، یازاسی ایدیز، یازاسی ایدیلر

*غیر شهودى شکیل:

یازاسی ایمیشم، یازاسی ایمیشسن، یازاسی ایمیش، یازاسی ایمیشیک، یازاسی ایمیش‌سیز، یازاسی ایمیش‌لر

لازیم شکلینین اینکارى "دئییل" واسیطه‌سیله دۆزه‌لر کى، "آسى-أسى" شکیلچی‌سیندن سونرا یازیلار: یازاسى دئییلم، یازاسى دئییل ایدیم، یازاسى دئییل ایمیشم، یازاسى دئییل میشیک، یازاسى دئییلیک، یازاسى دئییلدیک...