یۆزونجو درس

فعل‌لر (29)

فعل‌لرین شکیل‌لرى (فورملارى)

(فعل‌لرین زامان، شخص و فورما علامتلرینه گؤره دگیشمه‌سی)

3. خبر شکلی (فورمو)

ه) قطعی گله‌جک زامان: گله‌جک زامانین شخص علامتلری "فعل‌لرده بیتیشن شخص عوضلیک‌لری" بؤلومونده وئریلمیش‌دیر.

زامان و شخص شکیلچی‌لریله بیرلیکده قطعى گله‌جک زامانین صرفى:

* قالین، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سس‌سیزله بیتن:

ووراجاغام، ووراجاقسان، ووراجاق، ووراجاغیق، ووراجاقسیز، ووراجاقلار

* قالین، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سسلی‌له بیتن:

جالایاجاغام، جالایاجاقسان، جالایاجاق، جالایاجاغیق، جالایاجاقسیز، جالایاجاقلار

* اینجه، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سس‌سیزله بیتن:

سیله‌جه‌یم، سیله‌جکسن، سیله‌جک، سیله‌جه‌ییک، سیله‌جکسیز، سیله‌جکلر

* اینجه، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سسلی‌له بیتن:

سؤیله‌یه‌جه‌یم، سؤیله‌یه‌جکسن، سؤیله‌یه‌جک، سؤیله‌یه‌جه‌ییک، سؤیله‌جکسیز، سؤیله‌یه‌جکلر

اینکاریندا فعلین کؤکونه "ما-مه" شکیلچی‌سی آرتیریلار: وورمایاجاغام، جالامایاجاقسان.

دئییلمه‌لی‌دیر، بیرینجى شخص جمعده "غ" و "ک" حرفلرى، دانیشیق دیلینده "ى" دئییلیر.

و) غیر قطعى گله‌جک زامان: غیر قطعى گله‌جک زامانین شخص علامتلرى "آر-أر" دیر کى، "فعل‌لرده بیتیشن شخص عوضلیک‌لرى" بؤلومونده وئریلمیشدیر.

زامان و شخص شکیلچی‌لریله بیرلیکده غیر قطعى گله‌جک زامانین(تیکرارلانان حالت) صرفى:

* قالین، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سس‌سیزله بیتن:

وورارام، وورارسان، وورار، ووراریق، وورارسیز، وورارلار

* قالین، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سسلی‌له بیتن:

دانلایارام، دانلایارسان (دانلارسان)، دانلایار، دانلایاریق (دانلاریق)، دانلایارسیز (دانلارسیز)، دانلایارلار (دانلارلار)

* اینجه، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سس‌سیزله بیتن:

بیلرم، بیلرسن، بیلر، بیلریک، بیلرسیز، بیلرلر

* اینجه، دوداقلانان و دوداقلانمایان، سسلی‌له بیتن:

سؤیله‌یه‌رم (سؤیله رم)، سؤیله‌یرسن (سؤیلرسن)، سؤیله‌یر (سؤیلر)، سؤیله‌یه‌ریک (سؤیله‌ریک)، سؤیله‌یرسیز (سؤیلرسیز)، سؤیله‌یرلر (سؤیلرلر)

اینکاردا بیرینجى شخص تک و جمعده فعلین کؤکونه یالنیز "م" آرتیریلار: وورمارام، دانلاماریق.

   ایکینجى شخص تک و جمعین اینکاریندا "ما-مه" اینکار علامتیله "آر-أر" غیر قطعى گله‌جک زامان شکیلچی‌لرى بیرله‌شیب یا "ماز-مز" یا دا "ما-مه" شکلینه دۆشر و هر ایکى شکلى ده ایشله‌نر: وورمازسان/وورماسان، بیلمه‌سن/بیلمزسن.

   اۆچۆنجۆ شخص تک و جمعین اینکاریندا "ما-مه" و "آر-أر" شکیلچی‌لریله بیرله‌شیب "ماز-مز" شکلینده ایشله‌نر: وورماز، وورمازلار، بیلمز، بیلمزلر.