یۆز‌ییرمی‌دوققوزونجو درس

ظرف (4)

1-    میقدار ظرف‌لرى

   ایش، حال و حرکتین میقدارینى، کمیتینى بیلدیرن ظرف‌لره میقدار و یا کمیت ظرف‌لرى دئییلیر. بو ظرف‌لر نئچه؟ نه قدر؟ سواللاریندان بیرینه جاواب وئرر. قورولوشلارینا گؤره بو ظرف‌لر اۆچ جۆر اولار.

الف. ساده میقدار ظرف‌لرى:

   بیر سؤزدن عیبارت اولان و میقدار مفهومو داشییان ظرف‌لره ساده میقدار ظرفى دئییلیر و لاپ چوخ ایشله‌ننلرى بونلاردیر: آز، چوخ، تام، تامام، ...

ب. دۆزه‌لتمه  میقدار ظرف‌لرى:

   دۆزه‌لتمه  میقدار ظرف‌لرى دیلیمیزده آزدی. اونلارین اؤنملی‌لرى بونلاردیر:

1. "ایله-له" سؤزلرینین میقدار مضمونلو سؤزلره آرتیریلماسیله دۆزه‌لن‌لر: تمامیله، بۆتۆنلوکله، دفعه‌لرله، ...

2. "جا-جه" شکیلچی‌لریله دۆزه‌لن‌لر: ذره‌جه، دونیاجا، آزجا، دونیالارجا، آرشینجا، بیر قاریشجا، ...

3. "دان-دن" شکیلچی‌لریله دۆزه‌لن‌لر: آزدان، چوخدان، ...

ج. مۆرکب میقدار ظرف‌لرى:

   ایکى سؤزدن دۆزه‌لن و میقدار آنلامى داشییان ظرف‌لره دئییلیر. بو ظرف‌لرى دۆزه‌لدن اؤنملى یوللار بونلاردیر:

1. ایکى ساده میقدار ظرفیندن دۆزه‌لن‌لر: آز-آز، چوخ-چوخ، آز-چوخ، ...

2. میقدار سایلارینین تکراریله دۆزه‌لن‌لر: بیر-بیر، ایکى-ایکى، ...

3. "بیر" سؤزۆنۆن واسیطه‌سیله مۆختلیف کلمه‌لردن دۆزه‌لن مۆرکب میقدار ظرف‌لرى: بیر قدر، بیر آز، بیر آغیز، بیر نئچه، ...

4. "دفعه-یول" سؤزۆنۆن واسیطه‌سیله سایلاردان دۆزه‌لن‌لر: بیر دفعه، اون دفعه، مین یول، ...

5. ایکى سایدان دۆزه‌لن‌لر: بیر-ایکى، بئش-اون، اون-اون بئش، ...

6. ایکى سؤزۆن تکراریله دۆزه‌لن‌لر. بونلارین دا آراسیندا خط یازیلمالی‌دیر:

دؤنه-دؤنه، تکرار-تکرار، لاى-لاى، برک-برک، قات-قات، ...